Banken gaan dienstverlening rentederivaten herbeoordelen

De AFM komt in actie: in het nieuwsbericht van 28 mei jl. vermeldt de AFM dat banken hebben aangegeven op redelijke termijn hun dienstverlening met betrekking tot in het verleden afgesloten rentederivaten opnieuw te zullen beoordelen, aan de hand van de bestaande wettelijke normen. Een doorbraak in de houding van de banken in het inmiddels in de wandelgangen genoemde rentederivaten-debacle.

Onderzoek AFM

Naar aanleiding van Kamervragen heeft de AFM bij de grootste aanbieders van rentederivaten aan het niet-professionele MKB onderzoek naar de cijfers verricht. Hieruit blijkt dat momenteel ongeveer 17.000 rentederivaten uitstaan bij niet-professionele MKB-ondernemingen. De huidige waarde van deze uitstaande derivaten was in april 2014 € 2,7 miljard negatief.

Negatieve waarde rentederivaten

Deze negatieve waarde gaat een rol spelen indien de MKB-onderneming het rentederivaat vroegtijdig wenst te beëindigen. Dat willen MKB-ondernemingen graag, aangezien de rentederivaten maandelijks of kwartaallijks aanzienlijke rentelasten met zich meebrengen. Vroegtijdige beëindiging van het rentederivaat betekent in veel gevallen echter afrekenen met de huidige – negatieve – waarde van het rentederivaat. Dit is voor veel MKB-ondernemingen, gezien hun financiële situatie, onmogelijk.

Uit het onderzoek van de AFM blijkt verder dat ruim 90% van de derivatenposities bij het MKB is afgesloten door drie banken. Negen van de tien uitstaande rentederivaten bij niet-professionele MKB-ondernemingen zijn renteswaps.

Financiële schade

De AFM komt naar aanleiding van deze cijfers in actie en stelt dat er snel zicht moet komen op de acute problemen die zich voordoen bij MKB-ondernemingen met een rentederivaat, die niet (langer) aansluit bij hun situatie. De AFM doet er nog een schepje bovenop en stelt dat in deze gevallen MKB-ondernemingen financiële schade lijden bijvoorbeeld wanneer het derivaat voortijdig beëindigd wordt of een hoger onderliggend bedrag afdekt dan de bijbehorende financiering (de zgn. overhedge). Dit is een doorbraak in de houding van de AFM, die zich eerder enigszins terughoudend opstelde in deze kwestie.

AFM verwacht oplossingen

De AFM geeft nu zelfs aan van banken te verwachten dat oplossingen worden geboden in die gevallen waarin de dienstverlening niet-passend of onzorgvuldig is geweest. Van banken mag immers verwacht worden dat zij het belang van de klant centraal stellen, ook als de klant een MKB-onderneming is, zo geeft de AFM aan in het nieuwsbericht. Het werd de hoogste tijd voor deze conclusie van de AFM.

Bij de AFM is eindelijk ook het besef gekomen dat veel MKB-ondernemingen met rentederivaten inmiddels het water aan de lippen staat. De AFM verwacht van banken dat zij deze gevallen voorrang geven bij het herbeoordelen van de passendheid van de dienstverlening en, indien nodig, het vinden van passende oplossingen

Hopelijk volgt de AFM hierin de voetsporen van de Engelse toezichthouder, de FSA, die zich inzet om met de banken een transparante regeling op te stellen om gedupeerden te compenseren.

Van Till advocaten adviseert

Van Till advocaten adviseert en begeleidt ondernemers inzake problemen die zich voordoen bijrentederivaten, zoals renteswaps. Heeft u ook een renderivaat, zoals een renteswap? Neem contact op met Mirjam van Schoonhoven.