Beslag op motorrijtuigen: voortvarender dan voorheen?

Het is de nachtmerrie van menig ondernemer: de onbetaalde factuur. In de praktijk zien we dat de coronacrisis het er niet eenvoudiger op heeft gemaakt. Eerder schreef Vera IJzerman in dit blog welke mogelijkheden u als schuldeiser hebt als betaling achterwege blijft. Onder meer beslaglegging wordt daarin besproken. In dit blog ga ik in op een versoepeling in het beslag- en executierecht: de registratie van beslag op motorrijtuigen en aanhangwagens.

Wat is beslag ook alweer?

Zelfs als een rechter uitspraak heeft gedaan over het verschuldigd zijn van betaling, kan de situatie kan zich voordoen dat een schuldenaar niet betaalt, omdat hij dat niet wil of simpelweg niet kan. Door beslag te leggen op bijvoorbeeld rekeningnummers, huizen, motorrijtuigen of aandelen kan ervoor worden gezorgd dat de schuldeiser de door de rechter toegewezen vordering kan innen. Het beslag heeft namelijk als gevolg dat de schuldenaar de goederen bijvoorbeeld niet meer kan overdragen of verhuren. Beslaglegging is dus een manier om zekerheid te stellen, zodat een schuldeiser ontvangt wat hem rechtmatig toekomt.

Bij beslag op een bankrekening vindt het innen van de vordering plaats doordat de  bank het toegewezen bedrag moet vrijgeven aan de schuldeiser, in andere gevallen kunnen de beslagen goederen in het algemeen worden verkocht (“executoriale of openbare verkoop”). De vordering wordt betaald vanuit de opbrengst. 

Verschil tussen conservatoir beslag en executoriaal beslag

Het verschil tussen conservatoir (ook wel bewarend) en executoriaal beslag is gelegen in de stand waarin het conflict zich bevindt. 

Conservatoir beslag kan worden gelegd kort voorafgaand aan of tijdens een gerechtelijke procedure. 

Executoriaal beslag kan pas worden gelegd als de rechter in een gerechtelijke procedure heeft geoordeeld dat de schuldenaar de schuldeiser inderdaad  dient te betalen. Zodra de schuldeiser geen gehoor geeft aan dat oordeel, kan de gerechtsdeurwaarder kort nadat het vonnis is uitgesproken executoriaal beslag leggen en zorgen dat de schuldeiser (eindelijk) de vordering betaald krijgt. 

Als vooraf conservatoir beslag is gelegd, dan verschiet het beslag na het vonnis van kleur. Het wordt dan automatisch een executoriaal beslag; het beslag kan worden “uitgewonnen”, bijvoorbeeld door het innen van bedragen op de bankrekeningen die in beslag zijn genomen of door (openbare) verkoop van beslagen goederen. 

Beslag op motorrijtuigen en aanhangwagens

Beslag op motorrijtuigen en aanhangwagens kan in de praktijk een effectieve manier zijn om zekerheid te verkrijgen voor het innen van een geldvordering. Dat geldt zeker indien de betreffende voertuigen van de schuldenaar en de kentekens ervan bij de schuldeiser bekend zijn. 

Oude regel

Voorheen geschiedde (zowel conservatoir als executoriaal) beslag op motorrijtuigen en aanhangwagens doordat de gerechtsdeurwaarder ter plaatse aantekening maakte van de aanwezige motorrijtuigen op het adres van de schuldenaar. Het was dus nooit zeker of dit zou lukken, en de beslaglegging diende vaak nauwkeurig te worden gepland.  

Nieuwe regel

Sinds 1 april is niet meer nodig dat de gerechtsdeurwaarder het betreffende motorrijtuig kan “aanraken” of zien. In plaats daarvan volstaat voor de beslaglegging een aantekening in het kentekenregister van de Dienst Wegverkeer (“RDW”), waarbij de enige voorwaarde is dat het betreffende motorrijtuig op naam van de schuldenaar is gesteld. Dat is bepaald in de Wet in verband met de herziening van het beslag- en executierecht.

De regel is van toepassing op motorrijtuigen en aanhangwagens. Motorrijtuigen zijn gedefinieerd als alle voertuigen die (mede) worden voortbewogen door een mechanische kracht die op of aan het voertuig zelf aanwezig is, of door elektrische tractie met stroomtoevoer van elders. Denk bijvoorbeeld aan personenauto’s, bedrijfswagens, motoren, op kenteken gestelde landbouwvoertuigen, aanhangwagens en hijskranen of andere bouwmachines. Voertuigen die langs spoorstaven worden voortbewogen en fietsen met trapondersteuning zijn uitgezonderd. 

Voordelen?

Het beslag op de motorrijtuigen en/of aanhangwagens staat door één eenvoudige handeling van de deurwaarder ingeschreven in het RDW-register. Door een automatisch daaropvolgende tenaamstellingsblokkade is het niet mogelijk het motorrijtuig over te schrijven op een andere kentekenhouder. Mogelijke kopers kunnen in het RDW-register zien dat het beslag is gelegd. Daardoor is het voor de schuldenaar niet meer mogelijk het rijtuig snel te verkopen en/of op een andere naam te zetten (en vervolgens voor de rechter aan te voeren dat het rijtuig niet van hem is). Het beslag biedt dus meer zekerheid dan voorheen. 

Hulp nodig?

De nieuwe wetgeving blijkt in de praktijk goed werkbaar. Onlangs lieten wij de gerechtsdeurwaarder voor het eerst sinds de invoering van de wet met succes (conservatoir) beslag leggen op meerdere motorrijtuigen. Hebt u juridische hulp nodig bij het innen van uw vordering? Neem contact op met Mees Bloembergen.