De zorgplicht van een bank

De zorgplicht van de bank blijft de gemoederen bezighouden. Recent heeft de Hoge Raad zich uitgelaten over de vraag hoe de zorgplicht zich verhoudt ten opzichte van het toestemmingsvereiste dat geldt bij de borgstelling.

Voor borgstelling door een echtgenoot is – uitzonderingen daargelaten – de toestemming van de andere echtgenoot vereist. In het onderhavige betrof het echtpaar A en B, die in gemeenschap van goederen zijn getrouwd. De bank van het echtpaar in privé, die op de gemeenschappelijke woning twee hypotheken had gevestigd, heeft aan verschillende aan A gelieerde vennootschappen een rekening-courant verstrekt. In dat verband heeft A zich met toestemming van B borg gesteld en is er (in verband met de borgstelling) een derde hypotheekrecht gevestigd op de woning van het echtpaar.

De aan A gelieerde vennootschappen gaan failliet. De bank verkoopt de gemeenschappelijke woning onderhands en brengt de opbrengst hiervan in mindering op de schulden waarvoor A zich borg heeft gesteld. Het echtpaar meent dat de bank haar zorgplicht jegens B heeft geschonden. Volgens het echtpaar diende de bank B te wijzen op de risico’s van het instemmen met de borgstelling.

De Hoge Raad meent dat de zorgplicht van de bank jegens de borg zich niet uitstrekt tot de echtgenoot die toestemming dient te geven voor de borgtocht. Wel oordeelt de Hoge Raad dat omstandigheden – zoals in het arrest genoemd – kunnen meebrengen dat de bank bij het aangaan van de borgstelling en de verlening van de derde hypotheek gehouden was om B te waarschuwen voor de risico’s voor haar privévermogen in dit verband. Het niet waarschuwen door de bank kan haar mogelijkheid tot verhaal op het privévermogen van B voor de gemeenschappelijke schulden van het echtpaar beperken. Deze zorgplicht houdt overigens geen verband met het toestemmingsvereiste en is niet afhankelijk van het antwoord op de vraag of voor de borgstelling de toestemming van B was vereist.

Kortom, op de zakelijke bank van één van de echtgenoten, die tevens de privébank is van het echtpaar, kan een waarschuwingsplicht rusten voor wat betreft de risico´s voor het privévermogen bij het aangaan van de borgstelling. Het gaat hier om een zorgplicht uit hoofde van een klantrelatie.