Geldig verrekenverbod in algemene voorwaarden bij levering G-Star
In de wet is vastgelegd dat een beding in de algemene voorwaarden vernietigbaar is, indien het – gelet op de omstandigheden – onredelijk bezwarend is voor de consument die de algemene voorwaarden gebruikt. Deze regel geldt ook indien een professionele partij een met een consument vergelijkbare positie inneemt, de zogeheten reflex-werking. Of sprake is van reflexwerking is afhankelijk van de omstandigheden, zoals onlangs in de zaak van kledingmerk G-Star, die speelde bij de rechtbank Amsterdam, ook aan de orde kwam.
Tussen het kledingmerk G-Star en kledingwinkel Your Way zijn in 2011 twee overeenkomsten gesloten waarop de algemene voorwaarden van G-Star van toepassing zijn verklaard. Deze algemene voorwaarden bevatten een beding op grond waarvan de betaling steeds dient plaats te vinden zonder korting of verrekening door koper, een zogeheten verrekenverbod.
Op een gegeven moment laat Your Way facturen van G-Star onbetaald. Your Way stelt dat de collectie slecht loopt en dat mondeling is overeengekomen dat G-Star de kleding terug zou nemen. Op die grond stelt Your Way een vordering te hebben op G-Star en verrekent deze met de onbetaalde facturen. G-Star accepteert dit niet (en betwist dat een mondelinge afspraak over het terugnemen van de kleding is gemaakt) en doet een beroep op het verrekenverbod uit de algemene voorwaarden.
In de procedure die volgt bij de rechtbank Amsterdam, speelt de vraag of G-Star gerechtvaardigd een beroep mocht doen op het verrekenverbod of dat het verrekenverbod ten aanzien van Your Way onredelijk bezwarend is. Your Way stelt zich op het standpunt dat, ook al is zij geen consument, zij wel als zodanig dient te worden aangemerkt omdat zij een met een consument vergelijkbare positie inneemt. Your Way doet derhalve een beroep op de reflexwerking. Daarnaast is het verrekenverbod volgens Your Way onredelijk bezwarend met een verwijzingen naar de zogeheten grijze lijst, op grond waarvan een verrekenverbod wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn.
De rechtbank overweegt allereerst ten aanzien van de gestelde reflexwerking, dat Your Way inderdaad een kleine VOF is en geen specifieke juridische kennis in huis heeft. Daar staat tegenover dat Your Way wel degelijk een professionele partij is die bij het sluiten van de overeenkomsten met G-Star uitsluitend handelde in de uitoefening van haar bedrijf, namelijk de inkoop van kleding voor haar kledingwinkel. Dit soort overeenkomsten, waarmee op grote schaal kleding wordt ingekocht, wordt naar haar aard niet door consumenten afgesloten. Daarnaast beroept G-Star zich op het feit dat het verrekenverbod zoals in haar algemene voorwaarden is opgenomen volstrekt gebruikelijk is in het handelsverkeer.
Bij de beoordeling of een beding in algemene voorwaarden onredelijk bezwarend is, wordt belang gehecht aan de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen, de wederzijde kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval (vgl. Hoge Raad 21 september 2012, LJN BW 6135). Your Way heeft daartoe aangevoerd dat zij een kleine VOF is, zonder juridisch geschoold personeel.
De rechtbank komt, alle omstandigheden overziend, tot het oordeel dat Your Way bij het sluiten van de betreffende overeenkomsten niet een met een consument vergelijkbare positie heeft ingenomen en dat in dit geval onvoldoende is komen vast te staan dat het verrekenverbod een onredelijk bezwarend beding is. Het verrekenverbod is derhalve ten aanzien van Your Way geldig.