Hoe krijgt u krakers uit uw pand?

Goedkoop wonen, en als het even kan geheel gratis, is de droom van velen die in een grote stad zoals Amsterdam een woning zoeken. Een nachtmerrie voor huiseigenaren, die tot de ontdekking komen dat hun pand gekraakt is. Eigenaren die te maken kregen met de groep uitgeprocedeerde asielzoekers We Are Here weten er alles van. In dit blog leggen wij u uit wat u kunt doen om krakers uit uw pand te krijgen.

Schade en overlast

Krakers zijn onbekende personen die zonder toestemming van de eigenaar een pand in gebruik hebben genomen. Krakers kunnen schade aanrichten aan een pand, of overlast veroorzaken voor omwonenden. Ook kunnen ze de potentiële verkoop van een pand tegenhouden door het bijvoorbeeld ontoegankelijk te maken voor bezichtigingen. Een eigenaar staat niet met lege handen maar kan op een aantal manieren actie ondernemen: strafrechtelijk en civielrechtelijk. Hieronder leggen wij uit wat dat inhoudt.

Strafrechtelijke actie

Sinds 1 oktober 2010 is kraken strafbaar. Op grond van artikel 138a Wetboek van Strafrecht kan een kraker worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van maximaal één jaar. Een eigenaar van een gekraakt pand kan aangifte doen bij de politie. Na die aangifte kan het Openbaar Ministerie (OM) actie ondernemen door een strafrechtelijke ontruimingsprocedure te starten. Dat is een procedure die als doel heeft het pand leeg te maken, door krakers te dwingen het pand te verlaten.

Recht op privéleven

In de praktijk maakt het OM nauwelijks gebruik van de mogelijkheid via het strafrecht actie te ondernemen tegen krakers. Dat komt omdat krakers ook een recht hebben, namelijk het huisrecht. Dit houdt in dat een kraker volgens de wet recht heeft op respect voor zijn privéleven. Daaronder valt ook zijn woonsituatie.

Civielrechtelijke actie

Volgens het Burgerlijk Wetboek is het eigendomsrecht, zoals eigendom van een pand, het sterkste recht dat iemand op een zaak kan hebben. Een eigenaar heeft het recht zonder dat anderen hem daarin tegenwerken vrij gebruik te maken van zijn eigendom. In het geval een eigenaar wel wordt tegengewerkt, mag hij zijn eigendomsrecht opeisen. Dat is wat gebeurt in een ontruimingsprocedure. Met een vonnis van de rechter kan een eigenaar krakers dwingen zijn pand te verlaten. Een eigenaar moet wel zelf het initiatief nemen voor het starten van zo’n procedure.

Twee ontruimingsprocedures

Het civiele recht kent twee ontruimingsprocedures: een kort geding en een bodemprocedure. Het verschil tussen die twee is dat een rechter in een kort geding op zeer korte termijn uitspraak doet over de gevraagde ontruiming. Voor deze procedure is het noodzakelijk dat een eigenaar haast heeft bij ontruiming, bijvoorbeeld als hij het pand wil verkopen. In een bodemprocedure, de standaardprocedure, is het niet nodig dat een eigenaar haast heeft bij ontruiming van het pand. Deze procedure duurt wat langer, maar is net zo effectief.

Onderneem tijdig actie

Over het algemeen hebben eigenaren een goede kans via een civiele procedure gelijk te krijgen van een rechter. Van belang is wel dat een eigenaar tijdig actie onderneemt. Een eigenaar die jarenlang wist dat er krakers in zijn pand zitten en daar nooit iets aan heeft gedaan, heeft een kleinere kans op toestemming van de rechter zijn pand te ontruimen dan een eigenaar die meteen actie onderneemt.

Wij helpen u graag met (tijdig) actie ondernemen. Heeft u vragen? Neem contact op met Vera IJzerman.