De “klantenvergoeding van de distributeur in Duitsland”

Anders dan de handelsagent, heeft de distributeur naar Nederlands recht geen wettelijk verankerd recht op een klantenvergoeding bij beëindiging van de distributieovereenkomst door zijn leverancier. Volgens Duitse rechtspraak kan de distributeur wel recht hebben op een beëindigingsvergoeding. Namelijk, als aan drie voorwaarden is voldaan. De Duitse rechtspraak zoekt hierbij aansluiting bij de agentuur richtlijn.

Het Bundesgerichtshof in Duitsland heeft onlangs tweetal interessante uitspraken gedaan over de vergoeding van de distributeur bij de beëindiging van de distributieovereenkomst. Ook voor Nederlandse distributeurs die samenwerken met een Duitse leverancier zal deze uitspraak gevolgen hebben omdat zij vaak Duitse contracten hebben. Het Bundesgerichtshof bepaalde in haar uitspraak van februari 2016 namelijk dat de beëindigingsvergoeding van de distributeur niet bij voorbaat contractueel kan worden uitgesloten in de distributieovereenkomst tussen een Duitse leverancier en een distributeur die niet is gevestigd in Duitsland en zijn werkzaamheden bovendien buiten Duitsland uitvoert. Hiervoor is wel vereist dat op de distributieovereenkomst Duits recht van toepassing is verklaard. Daarnaast moet de distributeur werkzaam zijn in een lidstaat van de Europese Unie of binnen de Europese Economische Ruimte (Liechtenstein, Noorwegen en IJsland). Dit is een belangrijke ontwikkeling nu de beëindigingsvergoeding in de praktijk vaak wordt uitgesloten.

Betekent dit dan ook dat een Nederlandse distributeur dan zonder meer een beëindigingsvergoeding kan claimen bij zijn Duitse leverancier wanneer hij een overeenkomst naar Duits recht heeft? Nee, voor een geslaagd beroep op een beëindigingsvergoeding moet naar Duits recht aan een aantal voorwaarden zijn voldaan:

1. De samenwerking tussen de distributeur en de (Duitse) leverancier moet meer omvatten dan een simpele inkoop-verkoop relatie. Met ander woorden: de samenwerking tussen hen moet meer de vorm van een partnerschap hebben. Denk hierbij aan een gezamenlijk marketingbeleid, een gezamenlijke klantenservice of mogelijk zelfs dezelfde- of een vergelijkbare bedrijfsnaam;
2. De distributeur moet verplicht zijn om de leverancier informatie te verstrekken over zijn klantenbestand. Hierdoor zou de leverancier immers ook na de beëindiging van de distributieovereenkomst profijt kunnen hebben van het klantenbestand van de distributeur;
3. De distributeur is werkzaam in een lidstaat van de Europese Unie of binnen de Europese Economische Ruimte.

In een andere uitspraak van februari 2015 werden de voorwaarden waaronder de distributeur recht heeft op een beëindigingsvergoeding door het Bundesgerichtshof verduidelijkt. De Duitse rechter werd de vraag voorgelegd of de distributeur ook een beëindigingsvergoeding kon claimen bij zijn leverancier als zijn distributieovereenkomst hem verplicht om de leverancier gedurende de samenwerking informatie te verstrekken over zijn klantenbestand, maar de leverancier volgens de distributieovereenkomst verplicht is om de toegang tot deze informatie na de beëindiging van de distributieovereenkomst te blokkeren of zelfs te vernietigen en zich te onthouden van het gebruik daarvan. In het geval dat werd beoordeeld hadden de distributeur en de leverancier, naast de distributieovereenkomst, een afzonderlijke “data-sharing agreement” gesloten. Deze overeenkomst bevatte de volgende bepaling.

“The distributor shall hand over customer data to the supplier for customer service and market research purposes. The customer service shall end upon termination of the distributorship contract. After the distributor has terminated its participation in customer service, the producer shall block the according data, stop its use and delete such data upon the distributor’s request.”

Nadat de leverancier de distributieovereenkomst had beëindigd, vorderde de distributeur een beëindigingsvergoeding. De Duitse rechter was van mening dat een distributeur onder deze contractvoorwaarden géén aanspraak kon maken op een beëindigingsvergoeding. De leverancier kon na de beëindiging van de distributieovereenkomst immers niet meer profiteren van het klantenbestand van de distributeur.

Staat u op het punt om de relatie met uw distributeur te verbreken of is de distributieovereenkomst tussen u en uw leverancier beëindigd, en wilt u weten wat deze uitspraken betekenen voor uw situatie? Neem dan gerust contact op met ons.