Omgevingsvergunning in geval van strijd met het bestemmingsplan

Als u een omgevingsvergunning gaat aanvragen voor uw bouwplan, zal dit onder andere worden getoetst aan de eisen uit het bestemmingsplan. Regelmatig komt het echter voor dat uw plannen niet precies passen binnen de regels van het bestemmingsplan. U wilt bijvoorbeeld een woning bouwen die een meter hoger is dan toegestaan of het gebouw anders gebruiken dan op basis van de bestemming in het bestemmingsplan is toegestaan. In deze blog wordt toegelicht welke mogelijkheden er zijn om in zo’n geval toch een omgevingsvergunning te verkrijgen.

De binnenplanse afwijkingsmogelijkheid

In veel gevallen zijn er in het bestemmingsplan zelf regels opgenomen op basis waarvan van het bestemmingsplan mag worden afgeweken. Er staat dan bijvoorbeeld dat van de maximale bouwhoogten met 10% mag worden afgeweken, of dat er een omgevingsvergunning kan worden verleend voor het afwijken van de bouwgrenzen met maximaal 3 meter. Dit zijn de zogenaamde ‘binnenplanse afwijkingsmogelijkheden’.  Het college van burgemeester en wethouders van een gemeente (hierna: het college) kan dan op basis van die regels uit het bestemmingsplan zelf een omgevingsvergunning verlenen voor het afwijken van het bestemmingsplan.

De kruimelgevallenregeling

Indien er geen binnenplanse afwijkingsmogelijkheden zijn, is het van belang om te kijken naar de zogenaamde ‘kruimelgevallenregeling’. Dat is een landelijke regeling die is opgenomen in artikel 4 van Bijlage 2 van Hoofdstuk 2 van het Besluit omgevingsrecht. Hierin is een aantal veelvoorkomende activiteiten opgenomen waarvoor een omgevingsvergunning kan worden verleend, zelfs als deze strijd met het bestemmingsplan opleveren.

Als een binnenplanse afwijkingsmogelijkheid of een kruimelgeval wordt toegepast, geldt een reguliere (relatief korte) besluitvormingsprocedure waarin het college moet beslissen of de gevraagde vergunning al dan niet kan worden verleend.

Buitenplans afwijken

Als er geen mogelijkheid bestaat om af te wijken op basis van een binnenplanse afwijkingsmogelijkheid of een kruimelgeval, zal er in sommige gevallen toch een omgevingsvergunning voor uw plannen kunnen worden verleend. Hiervoor gelden wel extra eisen. Met name is van belang dat er een goede ruimtelijke onderbouwing aan de omgevingsvergunning ten grondslag wordt gelegd. De uitgebreide voorbereidingsprocedure is in zo’n geval van toepassing. Dat betekent dat de besluitvormingsprocedure langer in beslag zal nemen dan wanneer gebruikgemaakt kan worden van de binnenplanse afwijkingsmogelijkheid of een kruimelgeval. 

Wordt de vergunning verleend? 

Of een gevraagde omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan zal worden verleend, is niet op voorhand te zeggen. Het college is het bevoegde bestuursorgaan om een gevraagde omgevingsvergunning al dan niet te verlenen. Als een omgevingsvergunning wordt aangevraagd met toepassing van één van de hierboven genoemde afwijkingsmogelijkheden dan is het college niet verplicht zo’n afwijking toe te staan. In sommige gevallen heeft de gemeente specifiek beleid opgesteld, aan de hand waarvan een aanvraag zal worden beoordeeld. Afwijking van het beleid kan dan slechts plaatsvinden onder uitzonderlijke omstandigheden. Ook zal het college altijd moeten toetsen of de bouwplannen voldoen aan eisen van goede ruimtelijke ordening en de verplichtingen uit andere (milieu)wetgeving. Ook overige belangen en omgevingseffecten, zoals belangen van omwonenden of omliggende bedrijven, moeten in de beoordeling worden betrokken. Een afwijking van het bestemmingsplan moet door het college goed worden gemotiveerd.

Vragen? 

Heeft u vragen over een omgevingsvergunning voor het afwijken van een bestemmingsplan of andere omgevingsrechtelijke vragen? Neem dan gerust contact op met onze sectie Omgevingsrecht.