Update: Eerste Kamer neemt WHOA aan

Op 6 oktober jl. heeft de Eerste Kamer de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) als hamerstuk aangenomen. In een eerder blog schreven wij al hoe belangrijk deze wet is om onnodige faillissementen te voorkomen en werkgelegenheid te behouden, zeker in de huidige coronacrisis. Naar verwachting zal de wet op 1 januari 2021 in werking treden. 

De WHOA in vogelvlucht

De WHOA is een regeling in de Faillissementswet en is bestemd voor bedrijven die door een te zware schuldenlast insolvent dreigen te raken, terwijl zij wel beschikken over levensvatbare activiteiten. De WHOA biedt die bedrijven – buiten faillissement – de mogelijkheid een zogenaamd ‘dwangakkoord’ met schuldeisers en aandeelhouders te sluiten. 

Aanbod

Daarvoor worden de crediteuren opgedeeld in verschillende klassen, waarbij gekeken wordt welke rechten die crediteuren al hebben of op basis van het akkoord krijgen. Crediteuren met dezelfde rechten worden in dezelfde klasse ingedeeld. 

Vervolgens wordt er per klasse een aanbod gedaan voor een gedeeltelijke betaling van de vorderingen, tegen finale kwijting. Overigens is de onderneming niet verplicht om alle klassen een aanbod te doen. Als een of meer klassen worden uitgezonderd behouden deze crediteuren hun volledige vordering.

Stemming en homologatie

Nadat het akkoord is aangeboden, wordt er per klasse gestemd. Op het moment dat minimaal een van de klassen met het akkoord heeft ingestemd, kan de onderneming de rechtbank verzoeken het akkoord goed te keuren (te homologeren). Overigens moet daarvoor ook voldaan zijn aan een aantal andere voorwaarden. Zo moet aantoonbaar zijn dat het akkoord nodig is om een faillissement te voorkomen, dat crediteuren met het akkoord niet slechter af zijn dan in een faillissement en de waarde van het akkoord eerlijk wordt verdeeld.

Als de rechtbank het akkoord homologeert, verklaart de rechtbank het verbindend voor alle betrokken crediteuren. Daarmee worden ook de crediteuren die in eerste instantie niet met het aanbod hadden ingestemd aan het akkoord gebonden. 

Een dergelijk dwangakkoord is onder de huidige wetgeving niet mogelijk. Op dit moment moeten álle crediteuren instemmen met een onderhands akkoord en bestaat er geen mogelijkheid om het akkoord aan de rechter voor te leggen. In de praktijk lukt het zelden om alle crediteuren aan boord te krijgen, reden waarom ondernemingen het akkoord vaak niet rondkrijgen en alsnog failliet gaan.

Kleine crediteuren

Als gevolg van een gehomologeerd dwangakkoord kan een onderneming blijven doordraaien en is de kans groot dat een faillissement wordt afgewend. En hoewel verplichtingen maar ten dele worden nagekomen, wordt wel aangenomen dat deze situatie voor alle betrokkenen beter is dan een faillissement. 

Dit geldt ook voor kleine crediteuren. In de WHOA is namelijk geregeld dat van concurrente vorderingen van kleine crediteuren (met minder dan 50 werknemers of zoals genoemd in artikel 2:395a of 2:396 BW) minimaal 20% van de vordering uitgekeerd moet worden, tenzij er aantoonbaar zwaarwegende gronden zijn dat niet te doen. In de meeste gevallen zullen deze schuldeisers dus minimaal 20% van hun vordering ontvangen, terwijl zij in een faillissement meestal niets van hun vordering terugzien.

Deze 20%-regel geldt overigens niet in alle gevallen. Zo geldt hij bijvoorbeeld niet voor rechtspersonen binnen een groep die onderling financieringen hebben of financiers met een achtergestelde lening zonder zekerheden.

Inwerkingtreding

Zoals gezegd treedt de wet waarschijnlijk op 1 januari 2021 in werking. En dat is goed nieuws voor al die ondernemingen die op zichzelf winstgevend zijn, maar door de coronacrisis in financiële moeilijkheden zijn gekomen of dreigen te komen. Ondanks de steunmaatregelen van de overheid vrezen veel ondernemingen op dit moment voor de toekomst. De WHOA kan voor deze ondernemingen een helpende hand bieden. De verwachting is dan ook dat veel ondernemingen er gebruik van zullen willen maken. Gelet op de complexiteit van de materie is het van belang dat zij zich tijdig laten adviseren over de mogelijkheden.

Meer informatie?

Heeft u vragen over de WHOA? Of heeft u andere vragen, bijvoorbeeld over de huidige saneringsmogelijkheden van uw onderneming? Neem dan gerust contact op met Paul Holtrop of het team Insolventierecht.