Verplichte naamsvermelding bij publicatie werk?

Regelmatig krijgen wij de vraag of het vermelden van de naam van de maker bij publicatie van een werk (zoals een foto of artikel) verplicht is. Een kort antwoord op deze vraag is: nee, indien niet is afgesproken dat dit moet hoeft dit in principe niet. Pas wanneer de maker zich verzet tegen publicatie zonder naamsvermelding moet daarover worden nagedacht.

De vraag of de naam van de maker bij het werk moet worden vermeld wordt beantwoord aan de hand van artikel 25 van de Auteurswet, het artikel waarin de zogenaamde persoonlijkheidsrechten van de maker zijn opgetekend. Artikel 25 lid 1 sub c van de Auteurswet zegt dat de maker van een werk “het recht heeft zich te verzetten tegen openbaarmaking van het werk zonder vermelding van zijn naam of andere aanduiding als maker”.

Zoals in het genoemde artikel al valt te lezen heeft de maker het recht zich tegen publicatie zonder naam te verzetten. Echter, de meeste makers stellen het op prijs dat hun naam bij een foto of artikel van hun hand wordt vermeld en zullen dan ook niet schromen van het recht op naamsvermelding gebruik te maken. Degene die het werk zonder naamsvermelding heeft gepubliceerd moet dan alsnog de naam van de maker vermelden en kan tot vergoeding van de daardoor door de maker geleden schade worden veroordeeld.

De maker kan zich echter niet tegen iedere publicatie van het werk zonder naamsvermelding verzetten. Wanneer het namelijk in de branche waarin de publicatie plaatsvindt niet gebruikelijk is om de naam van de maker bij de publicatie te vermelden, kan de maker niet eisen dat zijn naam er wel bij wordt gezet. Dit is bijvoorbeeld het geval in de reclamewereld. Let maar op, in advertenties staat (bijna) nooit de naam van de maker vermeld.

Overigens kunnen met de maker ook nog afspraken worden gemaakt over het al dan niet vermelden van de naam. Dit is iets wat eigenlijk ook altijd gebeurt. Het is dus raadzaam om altijd in de gesloten overeenkomst (bijvoorbeeld een licentie) te controleren of men bij publicatie de naam van de maker moet vermelden. Indien is afgesproken dat de naam bij de publicatie moet worden vermeld gaat de hierboven genoemde uitzondering van gebruikelijkheid in de branche gaat niet meer op, zo leert een uitspraak van de rechtbank Amsterdam ons.

Om onduidelijkheden over naamsvermelding te voorkomen – en een veroordeling tot schadevergoeding te vermijden – verdient het aanbeveling om altijd afspraken te maken met de maker over vermelding van zijn naam bij publicatie van zijn werk. Dergelijke afspraken moeten ook worden gemaakt indien de maker zijn auteursrechten aan u overdraagt. Het recht van de maker op naamsvermelding wordt door de overdracht van auteursrechten niet buiten spel gezet: de maker blijft ondanks de overdracht de mogelijkheid houden zich tegen publicatie van het werk zonder naamsvermelding te verzetten.

Voor de volledigheid refereer ik graag nog aan een van mijn eerdere blogs: naamsvermelding is geen voorwaarde voor het mogen overnemen van auteursrechtelijk beschermde werken. Voor overnemen van en werk is altijd de toestemming van de maker voor nodig!