Werkgever aansprakelijk voor de schade van de ingehuurde zelfstandige?

De werkgever heeft de plicht te zorgen voor de veiligheid van de werkomgeving van zijn werknemer. Indien de werkgever daarin is tekort geschoten, is hij jegens zijn werknemers aansprakelijk voor de schade. Zzp’ers en zelfstandigen hebben deze bescherming in beginsel niet. Of toch wel?

Op 23 maart 2012 heeft de Hoge Raad bepaald dat een zelfstandige zijn opdrachtgever kan aanspreken voor de schade indien de werkzaamheden zijn verricht ‘in de uitoefening van het beroep of bedrijf’ van de opdrachtgever. In deze zaak tussen X en Allspan ging het kort gezegd om het volgende. In de periode van eind 2004 tot begin 2005 heeft X, op basis van een overeenkomst van aanneming van werk met Allspan, reparatiewerkzaamheden verricht aan een vezelverwerkingsmachine bij het gelieerde bedrijf van Allspan, Royalspan. Tijdens deze werkzaamheden heeft X op 8 februari 2005 een ongeval gehad als gevolg waarvan zijn rechterbeen boven de knie is geamputeerd. Vervolgens heeft X Allspan aangesproken voor de schade die hij heeft geleden door het ongeval.

In deze procedure gaat het om de vraag of het artikel 7:658 lid 4 BW van toepassing is. Dit artikel ziet op de aansprakelijkheid van schade voor personen met wie de werkgever géén arbeidsovereenkomst heeft, maar die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid verrichten. In de zaak X tegen Allspan heeft de Hoge Raad geoordeeld dat ook zelfstandigen de mogelijkheid hebben de werkgever (opdrachtgever) aan te spreken op grond van artikel 7:658 lid 4 BW. Of een dergelijke vordering zal slagen hangt af van de feiten en omstandigheden. Daarbij is het onder meer van belang of de zelfstandige (mede) afhankelijk is van de opdrachtgever voor de zorg van zijn veiligheid.

Dit betekent dat de werkgever niet zonder meer kan ontkomen aan aansprakelijkheid voor arbeidsongevallen door géén arbeidsovereenkomst aan te gaan met degene die werkzaamheden voor hem verricht. Daarbij geldt, indien artikel 7:658 lid 4 BW van toepassing is, dat de werkgever zal moeten aantonen dat hij alle redelijkerwijs te nemen veiligheidsmaatregelen heeft getroffen.